کشف یک گونه ماهی و ثبت جهانی بارکد DNAآن از بزرگترین تالاب دریایی خاورمیانه توسط محققین دانشگاه هرمزگان

سرکار خانم محبوبه افرند دانشجوی مقطع دکتری رشته شیلات با همکاری جناب آقای دکتر ایمان سوری نژاد عضو محترم هیئت علمی دانشگاه هرمزگان در قالب طرح پژوهشی حمایت شده توسط صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور موفق به کشف ماهی Ambassis dussumieri و ثبت بارکد DNAآن در بانک­های جهانی ژن ( NCBIو BOLD) شدند. این گونه برای نخستین بار با ارائه شناسنامه کامل مورفولوژیکی و DNA بارکد از جنگل­های مانگرو تالاب بین المللی خور خوران به عنوان بزرگترین تالاب دریایی خاورمیانه در خلیج فارس به دنیا معرفی می‌شود. طبق مطالعات انجام شده تاکنون هیچ گونه ای از خانواده Ambassidae در آب­های خلیج فارس گزارش نشده و مقاله حاصل از این تحقیق در یکی از مجلات معتبر ماهی شناسی جهان اخیراً منتشر شده است. کمپین بارکدگذاری ماهیان متعلق به کنسرسیوم بین المللی بارکد گذاری DNA حیات (IBOL) توسط دانشگاه گوئلف کانادا راه اندازی شد. این کمپین يك مشاركت بين المللي برای ایجاد کتابخانه ای جامع شامل توالی مرجع همة موجودات از جمله ماهیان است كه محققین همه كشورها را قادر به ثبت توالی ژنی گونه های شناسایی شده، در قالب پروژه­های تعریف شده می نماید. در حال حاضر 26219 گونه ماهی در این پایگاه جهانی به ثبت رسیده است. تشخیص دقیق و بدون ابهام آبزیان به مدیریت پایدار ذخایر شیلاتی و بهبود حفاظت از بوم سازگان کمک خواهد کرد. محققین نامبرده از دانشگاه هرمزگان تاکنون دو پروژه را به منظور همکاری با این کمپین در بررسی تنوع زیستی و حفاظت از ذخایر ژنتیکی آبزیان، به عنوان سرمایه مشترک نسل حاضر و نسل آینده انجام داده و موفق به شناسایی و ثبت جهانی بارکد گونه های مختلف از ماهیان خلیج فارس شده اند. کنسرسیوم بارکد حیات امیدوار است که این بانک اطلاعاتی برای وصل شدن به تمامی اطلاعات مورد نیاز در مورد موجودات از جمله ماهیان مورد استفاده قرار گیرد و به همان طریقی عمل کند که نوارهای بارکد UPC درفروشگاه ها به شناسایی کالاهای مصرفی کمک می کنند. آنگاه می توان دستگاه های خاص و حتی گوشی های موبایل را مقابل هر ماهی گرفت تا با خواندن بارکد ژنتیکی، گونه آن را شناسایی کند. Morphological Identification and DNA Barcoding Confirm the Discovery of Ambassis dussumieri (Ambassidae) in the Persian Gulf, Journal of Ichthyology, DOI: 10.1134/S0032945223060012 34